عرشه فولادي چيست؟

«عرشه فولادي» در صنعت ساختمان‌سازي سازه‌اي است سبك، مقاوم و متشكل از ورق‌هاي فولادي گالوانيزه فرم داده شده (موسوم به ورق‌هاي عرشه-فولادي، به شكل موجدار و غالباً ذوزنقه‌اي شكل) كه براي ساخت سقف و كف يك ساختمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
جهت استعلام قيمت فوري يا دريافت مشاوره رايگان در زمينه خريد يا سفارش توليد انواع ورق هاي عرشه فولادي مي‌توانيد با شماره‌هاي كارشناسان واحد توليد ايران كانتين ۰۷۱۳۷۷۴۲۲۰۹ ، ۰۹۱۲۰۹۰۴۰۶۰ و ۰۹۱۷۱۰۳۴۸۲۵ تماس حاصل فرماييد.
عرشه فولادي را با نام‌هاي “عرشه فلزي” يا “متال دك” (Metal Deck)، “عرشه كفي” (Pan Deck) و “عرشه كيو” (Q Deck) نيز مي‌شناسند، با اين وجود در زبان فارسي اسامي “متال دك” و “عرشه فولادي” رايج‌تر است.
امروزه ساخت ورق‌هاي عرشه فولادي در دو دسته كلي عرشه سقف (Roof Deck) و عرشه كف (Floor Deck) توسط نورد سرد و طي فرآيند فرمينگ ورق‌هاي فولادي (گالوانيزه) انجام مي‌پذيرد.
حمل و نقل و اجراي آسان، عدم نياز به قالب‌بندي، شمع بندي و جوشكاري، مقاومت بالا نسبت به وزن كم، افزايش ايمني و عمر سازه در مواجهه با مخاطرات طبيعي همچون طوفان و زلزله، كم هزينه بودن، همچنين سرعت بالاي اجراي سقف عرشه فولادي (نسبت به روش‌هاي سنتي) و … از جمله مزاياي فناوري عرشه فولادي مي‌باشد كه بيش از ۵۰ سال عملكرد رضايت بخش و كاربرد گسترده در حوزه صنعت ساختمان را رقم زده است.
هسته ورق هاي عرشه فولادي معمولاً با استفاده از فولاد نرمه ساخته مي‌شود. اين نوع از فولاد، يكي از پركاربردترين مصالح ساختماني با مقاومت تسليم ۲۱۰ تا ۲۵۰ مگاپاسكال است. فولاد نرمه شكل‌پذيري بالايي دارد و اين ويژگي، امكان ساخت ورق‌هايي با ابعاد و شكل‌هاي متنوع را فراهم مي‌كند. از طرفي پوسته ورق هاي عرشه فولادي از جنس روي و با ضخامتي معادل با ۰٫۸ تا ۲٫۱ ميلي‌متر گالوانيزه مي‌شود.

سقف عرشه فولادي چيست؟

سقف عرشه فولادي يكي از روش‌هاي نوين اجراي سازه فلزي و در واقع مجموعه‌اي از ورق‌هاي فولادي گالوانيزه است كه سكويي مستحكم را جهت اجراي سقف يا كف سازه فولادي ايجاد مي‌كند. سقف عرشه فولادي معمولاً بر روي تيرآهن بنا مي‌شود و بستري را براي بكارگيري انواع بتن، مواد عايق و … فراهم مي‌آورد. سقف عرشه فولادي داراي ۴ جز اصلي: ورق گالوانيزه ذوزنقه اي (موجدار)، گل ميخ (برشگير)، آرماتور (ميلگرد) و بتن مي‌باشد و “فلاشينگ” و “تير فرعي” نيز ديگر اجزاي آن را تشكيل مي‌دهند.
فناوري سقف عرشه فولادي با ارائه‌ي يك تكنيك نوين در صنعت ساختمان و همچنين مقرون به صرفه بودن، مورد استقبال بسياري تا به امروز قرار گرفته است. از آنجايي كه يك عامل مهم و موثر در سرعت ساخت و اجراي ساختمان‌ها، طبيعتاً سرعت در اجراي سقف آنها مي‌باشد، به طور گسترده در ساخت ساختمان‌هاي مرتفع از اين نوع سقف استفاده مي‌شود.

انواع ورق عرشه فولادي

ورق هاي عرشه فولادي بر اساس پروفايل مصرفي انواع گوناگوني دارند كه معمول‌ترين و پركاربردترين آنها نوع B (B Deck) و N (N Deck) مي‌باشند. دو گونه ديگر با نام‌هاي A (A Deck) و F (F Deck) نيز وجود دارند كه امروزه كاربرد كمتري دارند.
عرشه فولادي نوع B رايج ترين نوع سقف عرشه فولادي است و كاربرد اصلي آن پشتيباني از سقف ساختمان است. توجه داشته باشيد كه عرشه نوع B زماني استفاده مي شود كه دهانه اي زير ده فوت داشته باشيد. عرشه نوع B به اندازه ۱٫۵ اينچ عمق و ۳۶ اينچ عرض دارد، همچنين فاصله بين دنده‌ها برابر با ۲٫۵ اينچ مي‌باشد.
عرشه فولادي نوع N زماني استفاده مي شود كه داراي دهانه بلند و بيش از ۱۰ فوت هستيم. عرشه فولادي نوع N از سبكترين ۲۲ گيج تا سنگين‌ترين به اندازه ۱۶ گيج موجود است. عمق آن ۳ اينچ و عرض آن ۲۴ اينچ است.
عرشه فولادي نوع HSN3 جديدترين نوع عرشه فولادي به شمار مي‌آيد. HSN3 بسيار شبيه به N Deck است، اما دو تفاوت مهم وجود دارد. عرض HSN3 به اندازه ۳۲ اينچ است كه البته نصب آن به زمان كمتري نياز دارد. دنده ها نيز زاويه بيشتري دارند كه موجب مي‌شود برش ورق ها از باندل‌ها آسان تر باشد. مشابه با N Deck، در مواقعي استفاده مي‌شود كه دهانه بلند و بيش از ۱۰ فوت داشته باشيم. HSN3 از ۲۲ گيج تا ۱۶ گيج موجود است؛ همچنين عمق آن ۳ اينچ و عرض آن ۳۲ اينچ مي‌باشد.
عرشه فولادي نوع A با نام مستعار “دنده باريك” يك نسخه قديمي از سقف عرشه فولادي است. عمق اين پانل ۱٫۵ اينچ و عرض آن ۳۶ اينچ است، اما فاصله بين دنده‌ها تنها ۱ اينچ است و به همين دليل به آن “دنده باريك” نيز مي گويند. در مقايسه با نوع B (كه فاصله بين دنده‌ها ۲٫۵ اينچ است)، فاصله باريك بين دنده‌ها عرشه فولادي نوع A را به پانل ضعيف‌تري تبديل مي‌كند. اين نوع پانل عمدتاً در تعميرات يا يا بازسازي هنگام تطبيق با سازه عرشه فولادي موجود در ساختمان‌هاي قديمي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
عرشه فولادي نوع F نيز داراي ۱٫۵ اينچ عمق و ۳۶ اينچ عرض است و يك نوع عرشه‌ي دنده متوسط محسوب مي‌شود. فاصله بين دنده‌ها ۱٫۸۷۵ اينچ است كه از عرشه نوع B باريك‌تر است، اما از عرشه نوع A عريض‌تر است. عرشه F استحكام بيشتري نسبت به عرشه نوع A دارد، اما عرشه B پانل قوي‌تري نسبت به هر دوي آنهاست. عرشه نوع F نيز بيشتر در تعميرات و مطابقت با سازه‌هاي عرشه فولادي موجود در ساختمان هاي قديمي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
قيمت عرشه فولادي
قيمت ورق عرشه فولادي (فرم‌داده‌شده و برش خورده) عبارتست از هزينه تهيه ورق گالوانيزه (رول خام و فرم‌داده‌نشده) باضافه هزينه فرمينگ (نورد سرد) و برش ورق‌هاي مذكور با استفاده از دستگاه رول-فرمينگ استاندارد؛ بنابراين، مشخصات ورق گالوانيزه مصرفي و همچنين جزئيات فرم‌دهي ورق، در قيمت و هزينه نهايي خريد انواع ورق‌هاي عرشه فولادي مستقيماً مؤثر است.
به طور كلي، ضخامت ورق عرشه (معمولاً از ۰٫۷ تا ۱٫۲ ميلي‌متر)، گريد ورق عرشه (ميزان زينك و نوع فولاد پايه)، كارخانه تأمين رول ورق عرشه، استاندارد فرم‌دهي دستگاه رول-فرمينگ و … مهمترين عوامل تعيين كننده‌ي قيمت نهايي ورق عرشه فولادي به حساب مي‌آيند؛ همچنين توجه داشته باشيد كه مشخصاً نوسانات قيمت آهن‌آلات تأثير بسياري در هزينه نهايي تهيه ورق عرشه فولادي خواهد داشت.

اجراي عرشه فولادي

اجراي عرشه فولادي پس از تكميل اسكلت‌بندي ساختمان و طي ۵ مرحله اصلي انجام مي‌پذيرد. سقف عرشه فولادي بدون ميلگرد و قالب‌بندي نصب شده و از جانمايي ورق‌هاي عرشه فولادي گالوانيزه تا اتصال گل ميخ به شبكه آرماتور و سپس بتن ريزي ادامه مي‌يابد. اين ۵ مرحله به طور دقيق‌تر عبارتند از:
۱- جانمايي ورق عرشه فولادي
نخست ورق هاي عرشه فولادي به محل نصب، جابجا شده و سپس بر روي دهانه تيرهاي اصلي سازه فلزي قرار مي‌گيرند. جابجايي و جانمايي ورق‌ها به دليل برخورداري از وزن نسبتاً كم، توسط اشخاص يا دستگاه‌هاي كوچك امكان‌پذير است. توجه داشته باشيد كه اگر در اجراي سقف عرشه فولادي براي استقرار تيرها، طول دهانه هاي سقف عرشه فولادي بيش تر از ۴ متر باشد، نياز به اجراي تير فرعي بدون شمع بندي نيز خواهد بود.
۲- ثابت سازي و فلاشينگ ورق عرشه فولادي
براي ثابت سازي (اصطلاحاً فيكس كردن) ورق ها، لازم است كه آنها را (پس از استقرار در مكان صحيح خود) توسط دستگاه ميخ‌كوب به بال تيرهاي زيرين وصل نماييم. همچنين فلاشينگ لبه‌هاي ورق هاي دور، در راستاي تكميل و افزايش كيفيت سازه عرشه فولادي انجام مي‌پذيرد.
۳- جوش گل‌ميخ (برشگير) و اتصال ورق فولادي به تير
در اين مرحله، ورق‌هاي عرشه فولادي توسط جوشكاري گل ميخ يا برشگير به بال تيرهاي نگهدارنده متصل مي‌شوند. كاربرد اصلي برشگيرها علاوه بر اتصال ورق هاي عرشه فولادي به بقيه اجزا، انتقال نيروي برشي بين بتن و فولاد گالوانيزه است. در اين مرحله با استفاده از دستگاه جوش قوس الكتريكي، برشگيرها را مطابق با نقشه اجرايي در جاي خود جوش مي‌دهند. قطر استاندارد گل‌ميخ ۲۰ ميلي‌متر (حداكثر قطر ۲۵ ميلي‌متر) و طول آن بسته به نوع ورق و ميزان درگيري مورد نياز بين بتن و فولاد، حداقل ۳۵ ميلي‌متر است.
۴- آرماتوربندي سازه و اتصال برشگير به شبكه آرماتور
آرماتوربندي عرشه فولادي در صورتي كه نخواهيم از بتن اليافي استفاده كنيم با بستن ميلگرد و مفتول يا استفاده از مش‌هاي آماده بر روي ورق‌هاي عرشه صورت مي‌گيرد. آرماتورها به طور معمول از نوع آرماتورهاي حرارتي يا افت حرارتي هستند. البته بعضي مواقع نيز علاوه بر آرماتوربندي بر روي ورق ها، يك ميلگرد در داخل بال پاييني قرار داده مي‌شود كه باعث مي‌شود مقاومت كششي سقف افزايش يابد. توجه داشته باشيد كه نوع و فاصله ميلگردهاي اين شبكه از سطح فوقاني دال، به ضخامت دال بستگي دارد. سپس به منظور ثابت سازي شبكه آرماتور و يكپارچگي بيشتر اجزاي سقف عرشه، گل‌ميخ‌ها به شبكه آرماتور متصل خواهند شد.
۵- بتن ريزي
آخرين مرحله در اجراي عرشه فولادي بتن ريزي است كه به عبارتي ساده بتن‌ها را روي عرشه فولادي مي‌ريزند و بعد آن را صاف مي‌كنند كه اين فرآيند مانند قالب عمل مي‌كند. بتن مصرفي غالباً از نوع سبك يا معمولي است (همانطور كه قبلاً نيز اشاره شد، در صورت عدم استفاده از آرماتوربندي، مي‌توان از بتن اليافي نيز استفاده نمود). مقاومت بتن سبك حدود ۱۷ مگاپاسكال و مقاومت بتن معمولي حدود ۲۰ مگاپاسكال است. نوع بتن مورد استفاده در سقف عرشه فولادي به نوع بارگذاري و ابعاد دهانه نيز بستگي دارد.

ساخت عرشه فولادي

ساخت و توليد ورق عرشه فولادي (متال دك) توسط دستگاه رول-فرمينگ (Roll Forming) و با استفاده از فناوري نورد سرد (Cold Forming) و فرمدهي ورق‌هاي فولادي گالوانيزه صورت مي‌پذيرد.
چيدمان كلي خط توليد ورق عرشه فولادي شامل رول باز كن، ورودي و تغذيه دستگاه (رول ورق فولادي)، سيستم فرم‌دهي ورق (Roll Forming)، سيستم برش ورق (گيوتين) و ميز محصول مي‌باشد. مشخصات دستگاه رول-فرمينگ شامل: قطر و جنس شافت، تعداد ايستگاه، جنس غلتك، سرعت فرم‌دهي، نوع انتقال حركت، اندازه زنجير، اسكلت اصلي دستگاه، نوع سيستم برش، توان پمپ هيدروليك، فشار هيدروليك، جنس تيغه‌هاي برش و قيچي‌ها، تلورانس طول برش، PLC، سيستم كنترل طول، سيستم عامل، ولتاژ، اينورتر و … مي‌باشد.

ايران كانتين، توليد كننده ورق عرشه فولادي

توليد و تأمين انواع ورق هاي عرشه فولادي در شيراز و جنوب كشور، يكي از خدماتي است كه شركت ايران كانتين در راستاي توسعه خدمات توليدي-صنعتي خود، با استفاده از مجهزترين و پيشرفته ترين دستگاه‌هاي رول-فرمينگ (Roll Forming) و بر اساس آخرين استانداردهاي صنعت ارائه داده است.
انواع ورق هاي عرشه كف (Floor Deck) و عرشه سقف (Roof Deck) با استفاده از نورد سرد (Cold Forming) ورق هاي فولادي گالوانيزه و طي فرآيند صنعتي “فرمينگ سرد”، توسط ايران كانتين توليد و عرضه مي گردد.
شركت ايران كانتين واقع در شهر شيراز، به عنوان بزرگترين توليدكننده انواع كانكس‌هاي پيش‌ساخته در جنوب كشور و اولين دارنده گواهينامه CE (نشان كيفيت اروپا) و همچنين گواهينامه‌هاي معتبر و استاندارد TUV، ISO و OHSAS در زمينه طراحي و ساخت انواع سازه‌هاي پيش‌ساخته در ايران، مفتخر است با سابقه بيش از ۱۵ سال اجراي پروژه‌هاي بزرگ پيش‌ساخته، مجري ساخت و نصب انواع پروژه‌هاي پيش‌ساخته در سطح كشور باشد.
محصولات ايران كانتين طيف وسيعي از سازه‌هاي پيش ساخته (كانكس، كانتينر، شلترهاي نظامي، كيوسك‌هاي فايبرگلاس و …) را شامل مي‌شود. انواع كانكس اداري، كانكس كلاس درس، كانكس سرويس بهداشتي، كانكس نگهباني و همچنين طراحي، ساخت و نصب كمپ‌هاي اداري، مسكوني و خوابگاهي، برخي از محصولات و خدمات ايران كانتين مي‌باشند. از ديگر خدمات اين شركت مي‌توان به توليد ورق عرشه فولادي و فروش ساندويچ پانل اشاره داشت.